Olej maszynowy zawiera w swoim składzie zagęszczacze, wodę oraz oleje mineralne. Oleje maszynowe stosuje się przede wszystkim do tego, aby zapewniały w łożyskach ślizgowych odpowiednie warunki do pracy elementów ruchomych bez ryzyka ich uszkodzenia. Przy okazji muszą być odporne na pracę w temperaturach niezbyt wysokich, od kilku stopni poniżej zera, do plus sześćdziesięciu. Nie mogą podlegać negatywnym wpływom wilgoci.
Tego rodzaju substancje mogą zawierać różnorakie dodatki, które poprawiają ich parametry w zakresie takich własności, jak dyspersja (zapobieganie zanieczyszczeniom), obniżona temperatura spieniania się, powiększenie smarności, spadek temperatury potrzebnej do skrzepnięcia, przeciwutlenianie (dłuższy czas użytkowania) oraz przeciwkorozyjność.
